Kars Valisi Türker Öksüz, Ani Ören Yeri’ni ziyaret ederek 23 Eylül 2019 tarihinde başlayan yüzey araştırma kazısını yerinde inceleyerek devam eden çalışmalarla ilgili olarak yetkililerden bilgi aldı.
Kars Olay-Kars Valisi Türker Öksüz, incelemelerinin ardından kazı çalışmaları hakkında gazetecilere açıklama yaparak, Ani Ören Yeri’nin çok önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir tarihi kent olduğunu ve UNESCO tarafından 2016 yılında Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil edildiğini belirtti.
Ani Ören Yeri’ndeki arkeolojik çalışmaların zaman zaman devam ettiğini, zaman zaman durakladığını belirten Vali Öksüz: “ Bugün tekrar kazı çalışmalarımız ve yüzey araştırmalarımızın başlangıcı niteliğindeki çalışmayı 23 Eylül’den itibaren başlatmış bulunuyoruz. Ani’de yaklaşık 120 yılı aşkın süredir devam eden bir restorasyon, kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları var. Hacettepe Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Mimar Sinan Üniversitesi'nden öğretim üyelerimizin başkanlığında zaman zaman bu çalışmalar yapılmış ve bugüne kadar gelmiştir. Bugün 23 Eylül'den itibaren devam eden bu kazı çalışmalarımız Müze Müdürlüğümüzün başkanlığında, Kafkas Üniversitesi'nden Muhammed Arslan’ın danışmanlarında başlamış durumdadır. Amacımız Ani’nin hem tarihi hem kültürel önemini bir kez daha ortaya koymak ve buradaki kazı çalışmaları sonucunda bu muhteşem zenginliği, kültürel zenginliği gelecek nesillerin de istifadesine sunmak istiyoruz. Ani Ören Yeri, her yıl ziyaretçi sayısı artan çok önemli bir ören yeridir. 2017 yılında 60 bin civarında ziyaretçimiz vardı. Bunu 2018’de 95 binlere getirdik. İnanıyorum ki 2019 yılını da daha yüksek sayılarda kapatacağız. Bu kazı araştırmalarımız, yüzey araştırmalarımız ve restorasyon çalışmalarımızın sonucunda ziyaretçi sayıları birkaç kat daha artacaktır. Kazı çalışmaları yanında karşılama merkezi projemizi de tamamlanmak üzereyiz. Ziyaretçi merkezi ve hizmet üniteleri de inşa edildi. Yapılan bu çalışmalarla birlikte Ani’nin önemi daha da artacaktır. Buraya gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin konaklamaları ve ziyaretleri sırasında kendilerine kolaylık sağlayacaktır. Ani’yi ülkemizin en önemli antik kentlerinden biri haline getirmek istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Bir gazetecinin “Geçmişte üzerinde motiflerin olduğu Ani Ören Yerine ait taşların köylüler tarafından götürülerek ev yapımında kullanıldığı söyleniyor, bu taşlar geri alınarak Ani Ören Yerine geri getirilecek mi?” sorusu üzerine Kars Valisi Türker Öksüz: “ Ani Ören Yeri, içindeki ve dışındaki alanlar ile birlikte 540 hektarlık bir alandan oluşuyor. Burası çok büyük bir alan ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir alandır. Çok eski çağlara dayanan bir geçmişi ve Orta Çağ’ın en önemli ticaret merkezi ve aynı zamanda kültür merkezidir. Aynı zamanda dönemlerinin sanat merkezi ve kültür merkezidir. Tabii ki ülkemizin en önemli arkeolojik alanlarından biridir ve biz bu çalışmalarla Ani’deki bu önemli alanı daha yaşanılır kılmak istiyoruz. Ziyaretçilerimizin buradaki eser ve kalıntıları görmesini sağlamaya çalışıyoruz. Bir yandan da bu kültürel değerlerimizi gün yüzüne çıkarıyoruz. Tabii bilimsel danışmanımız, Müze Müdürlüğümüz buradaki tarihi kalıntıların köyden toplanarak geri getirilmesine karar verecektir. Sökülerek götürülmüş taşlar varsa onların değerlendirmesi elbette olabilir. Bu aynı zamanda bilimsel bir çalışma olacaktır. Ama önemli olan kazı çalışmalarıyla burada ortaya çıkarmamız gereken çok fazla kültür ve taşınmaz varlığımız var. Orijinal yapılar ortaya çıkıyor. Yine hamam bölgesinde çalışmalar yapılacak. Bu çalışma da başladığı zaman eminim ki burada eserleri de gün yüzüne çağırmış olacağız. Selçukluların, Urartuların, Karakoyunlular da burada usun yıllar hüküm sürmüştür. 120 yılı aşkın süredir burada çalışmalar devam ediyor. Bu kazı çalışmalarından sonra daha ileriye götürmek bir an önce buradaki kültürel değerleri ortaya çıkarmak gerekiyor. Ben şahsen güzel eserlerin ortaya çıkarabileceğini düşünüyorum. Ani çok önemli bir ticaret merkezidir. İpek Yolu üzerindedir. Gün yüzüne çıkmayı bekleyen çok zengin ve sayısız kültürel değerlerin olduğuna inanıyorum. Bu eserleri gün yüzüne çıkarmayı ve bizden sonraki nesillere aktarma yönelik çalışmalarımız devam ediyor.” yanıtını verdi.
Vali Türker Öksüz, bir gazetecinin “Ani Ören Yerinde kazı çalışmalarının yanı sıra restorasyon çalışmaları da yapılıyor, çalışmaların son durumu nedir?” sorusuna ise “ Tarihi İpek Yolu üzerinde köprü çalışması Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılıyor, hem de restorasyon çalışmalarımız devam ediyor. Ani’deki çalışmaların bir bütün halinde ve süreklilik gerektiren çalışmalar kapsamında yapılması önem arz ediyor. Ayrıca bu çalınmaları yaparken tarihi dokuya ve köylülerimize de zarar vermeden mağduriyet oluşturmadan yapılması gerekiyor. Temel amacımız, tarihi kalıntıları ve eserleri korumak olmalıdır. Çünkü Ani sadece bizim değil bütün insanlığın ortak değeridir.” yanıtını verdi.
Kars Valisi Türker Öksüz, daha sonra Ani Ören Yerinde devam eden yüzey araştırmaları kazısından çıkan tarihi eserleri inceleyerek, yetkililerden bilgi aldı.
