Kars'ın Kaleiçi Mahallesinde bulunan Ebû'l Hasan Harakân-i Türbesi'nde yer alan hava savunma sistemi bildikleriniz gibi değil.
Kars Olay-Hava savunma sistemi denilince akla, savaşlar ve ateşli teknolojik sistemler geliyor. Ebû'l Hasan Harakân-i Türbesi'nde ise yağışlı kötü hava koşullarında yıldırım düşmesi ile kubbenin yıkılmasını önleyecek çok farklı bir hava savunma sistemi var.
Peki bu tırnak içerisinde ‘Hava Savunma’ sistemi nerede mi? Ebû'l Hasan Harakân-i Türbesi'nin giriş kapısının sağında ve solunda iki tane ağac var. Bu ağaçlar sanılır ki yeşillik gölgelik olsun diye buraya dikilmiş. Oysa asıl gaye Ebû'l Hasan Harakân-i Türbesine düşecek yıldırımlardan koruma amaçlıdır. Eğer bir yıldırım düşmesi olursa bu ağaçları yıldırımı üzerine çekerek Türbeyi yıldırımın düşmesini engelleyecektir.
Ebû'l Hasan Harakân-i Türbesi Hakkında
Kars ili, Merkez Kaleçi mahallesi, Ozanlar sokak, Pafta 30, Ada 72, Parsel 4'de yer alan bugünkü Evliya Camii külliyesi içerisindeki Ebul Hasan Harakani türbesi şehit olduğu 1033 yılından 31 yıl sonra Kars'ın Alpaslan tarafından fethedilmesi sırasında yapılmıştır. Yüzyıllar içerisinde türbe bazı değişikliklerle günümüze kadar ulaşmıştır. 1998 yılına kadar Evliya camii bahçesinde tüf taşından basit örgü sistemi ile yapılan dörtgen bir yapı içerisinde bulunan türbe bu tarihte Evliya camisinin restorasyonu sırasında basit yapılı duvarlar kaldırılarak Evliyanın sandukası ahşap çerçeve içerisine alınmış ve kabrinin bulunduğu alana kubbeli bir şadırvan yapılmıştır. Türbenin giriş kapısında bulunan 1617 tarihli Osmanlıca kitabede kubbeli şadırvanın giriş kapısına orijinal hali ile yerleştirilmiştir. Bu kitabe Mehmet DERVİŞ Paşa tarafından Hicri 1026 Miladi 1617 tarihinde yaptırılmış olup, Osmanlıca ' Hak nasip etti yapıldı merkad-i nevgülzar. Ebul Hasan Harakan şeyhi yattuğu bu yerdir ' anlamındadır.
Evliya camii külliyesindeki kubbeli şadırvanın içerisinde Ebul Hasan Harakani'ye ait türbenin etrafında 21 adet mezar daha bulunmaktadır. Bu mezarlardan birisi 1767 yılında Kars Beylerbeyi Kethüda Mehmet Paşaya ait Kars'taki tek kavuklu mezardır. Diğer bir mezar ise 1877-78 Osmanlı-Rus savaşı sonrası Kars'ın 40 yıllık Rus işgali sırasında şehirdeki Ermeni ve Rus baskılarına karşı Türk ahaliyi eğiterek Kars'tan göç etmelerini önleyerek şehrin Türk nüfusunu korumak için mücadele veren Evliya camisinin o tarihteki imamı Hafız Kurban Efendiye ait mezardır.
Ebul Hasan Harakani türbesi ve Evliya camii külliyesi Vakıflar Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde olup, Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıkların Koruma Bölge Kurulunun 09.05.1990 tarih ve 227 sayılı kararı ile tescil edilerek koruma altına alınmıştır.
