Kars'ın Artık Bir Harp Müzesi Var!

Kars Olay-Kanlı Tabya, daha önceleri bakımsız ve atıl durumdaydı. Kültür ve Turizm Bakanlığının girişimleri sonucu bölge kurtarılmaya başlandı. Çevre düzenlemesi yapıldı, binanın taşları temizlendi aslına uygun şekilde korundu. Yine çalışmalar kapsamında 1921 Kars Antlaşması için Kars’a gelen Rus generallerinin Kazım Karabekir Paşa’ya hediye ettiği Kars Müze Müdürlüğü bahçesinde bulunan Beyaz Vagon da sergilenmek üzere Kanlı Tabya bahçesine getirildi.

Halitpaşa Mahallesinde 7 bin metrekare alan üzerinde 1200 metrekare kapalı alana sahip Kanlı Tabya’daki çalışmalar açılış öncesi hızlandırıldı. İçeri girdiğinizde ilk olarak sizi Kanlı Tabyayla ilgili “1828 yılında Rusların bir gece baskını esnasında bu tabya içerisinde bulunan bütün askerlerin şehit edilmesi üzerine tabyanın adı halk arasında Kanlı Tabya olarak kaldı” bilgi notu karşılayacak.

Tüm teknolojik imkanlar kullanılarak tasarlanan projede, görsel efektler, interaktif kurgular ve ses efektleriyle yakın tarihimizde cereyan eden olayların bir kez daha canlandırılması amaçlandı.

Hemen girişin yanı başında sonsuzluğa giden bir ışık kervanı göreceksiniz. Aynalar vasıtasıyla bu görüntü özellikle verildi. Işıkların bulunmuş olduğu yerde askerlerin o dönem kullanmış oldukları çarıklar var. Bu çarıklar ışıklandırılarak şehitlerimizin sonsuza kadar anılması için böyle bir görüntü oluşturuldu.

Tabya içerisinde 3 oda da ise interaktif canlandırmalar yapıldı. Tabyada kalan askerlerin revir, ameliyathane ve mutfak bölümlerinde gerçeği aratmayan dizaynlar yapıldı. İnsan maketlerinin gerçeği yansıtan görüntüsü görenleri adeta o günlere geri götürüyor. Yaralı askerler, ameliyat edilen askerler ve kovuşta istirahata çekilen askerlerin mektup okuması, düşünmesi ve dolaşması anlatılıyor. İnsan ilk girdiğinde duygulanmaktan da kendini alamıyor. Çünkü bir tarafta gurur tablonuz var diğer taraftan bir baskında tamamı öldürülen şehit askerlerin şehit olmadan önceki yaşantılarını anlatan bu dram görüntülerle karşılaşıyoruz

Yine o günlerde tabya içerisindeki askerlerin iaşelerinin karşılanması için bulunan mutfakta çalışan askerlerimizin görüntüleri ve yine o dönem kullanılan malzemeler var. Heybesinden, güğümünden ve yiyecek olan mısır, biber, kuru soğan, patates ve yumurtalar var. Yine gerçeği aratmayan bu görüntüler bizleri karşılıyor.

Kovuşta ise askerlerin bazıları yaralı halde kovuşta geziniyor, bazıları mektup okuyor bazıları da düşünüyor.

Kahramanlık destanlarını yazan bu milletin kurtarıcıları önce Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları yanı başında Kafkas Cephesindeki komutanlarımızın fotoğrafları ve kısa bilgilerinin de bulunmuş olduğu bölümünde bulunduğu tabyada o dönemlere ait top mermileri ve savaş malzemelerinin teşhir edildiği can korumalı oda bulunuyor.

Çalışmaların son aşamaya geldiğini, teşhir tanzim çalışmalarının da bitmek üzere olduğunu söyleyen Kars Müze Müdürü Necmettin Alp, bu müzenin Türkiye’nin üçüncü interaktif müzesi olduğunu söyledi.

“Türkiye’de en çok tabyanın olduğu 46 tabyaya sahip olan Kars’ta en önemli tabya Kanlı Tabya’dır. 1801-1803 tarihlerinde Padişah 3. Selim tarafından yaptırılmış, ilk yaptırıldığında ismi Yani Tabya’dır. Ancak; 1828 tarihinde Rus savaşları sırasında bir baskın yapılarak tabyadaki yaklaşık 600 askerimizin (Bir tabur) bir gece baskınında şehit edilmesi sonucu Kars halkı arasında adı Kanlı Tabya olarak anılmıştır. O tarihten beri de Kanlı Tabya olarak biliniyor.” dedi.

Binanın yaklaşık 7 bin metrekare bir alan üzerine kurulduğunu bunun 1200 metrekaresinin kapalı alan, 4 ana bölümden oluşan 2 büyük salon, 4 ayrı yan salonlarla birlikte 6 salondan oluşan bölümleri mevcut. Yakın tarihimizi ilgilendiren yani 1854-55 Kars Zaferi’nden 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi’nden (93 Harbi) ve Kurtuluş Savaşımızdan Kars’ın önemli değerlerini, şahsiyetlerinin bilgi panolarının bulunduğu bu dönem içerisinde 150 yıllık yakın tarihimizde Rus ve İran savaşlarında özellikle Rus savaşlarında top mermisi ve benzeri askeri savaş malzemelerinin sergilendiği interaktif bir müze. Türkiye’de interaktif özellikli Çanakkale Tabya Müzeleri var, ikincisi Edirne Tabyaları, üçüncüsü de inşallah Kars’ta açılıyor. İnteraktif özellik; elektronik donatılarla tanıtım ve seslendirme yapılan, o günkü şartlarda oluşan atmosferi ziyaretçilere daha vurgulu şekilde anlatmak için sesli ve görüntülü sunum yapılarak müzede tanıtımı sağlanacak.” diye konuştu.

Müzenin teşhir tanzim çalışmalarının . Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü uzmanları, Kars Müze Müdürlüğü uzmanları ve ilgili firmanın denetimi ve kontrolünde Kafkas Üniversitesi’nden Prof. Dr. Selçuk Ural’ın bilimsel danışmanlığında çalışmaların hızla devam ettiğini ifade eden Müze Müdürü Necmettin Alp, böylelikle Kars’ta ikinci bir müze açmanın mutluluğu ve heyecanı içerisinde olduklarını belirtti.

BEYAZ VAGON MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN KANLI TABYA’YA GETİRİLDİ
1921 Kars Antlaşması için Kars’a gelen Rus generallerinin Kazım Karabekir Paşa’ya hediye ettiği Beyaz Vagon’un Kanlı Tabya bahçesinde sergilenmek üzere Haziran ayında Tabyaya getirildiğini söyleyen Alp, iç düzenlemelerinin de tamamlandığını, bilgi yazıları ve diğer resimlerle birlikte demirbaş etnografik eserlerin tamamını götürdüklerini ve Beyaz Vagon’un da açılışa hazır hale getirildiğini, gerek Kanlı Tabya gerek dış mekan unsurları ve gerekse kazım Karabekir Paşa’ya ait Beyaz Vagon’un açılışla birlikte ziyaretçilere sunulacağını kaydetti.

Alp daha sonra şunları söyledi:”
“Tabya içerisinde ; o günkü şartlarda yaralanan askerlerimizin 3 salondan revir, mutfak ve yatakhane bölümünde askerlerimizin o günkü şartlarını anlatan bölümler bulunuyor. Askerlerimizin o günlü koşullarda tabya içerisinde nasıl tedavi edildiğini, mutfak bölümündeki hazırlıklarının anlatıldığı enteraktif özellikli bölümler bulunmakta.”– KAFKAS HABER AJANSI